امروزه سازمان ها با رقابت بسیار زیاد و محیطی نامطمئن مواجه هستند که با وجود نوآوری های تکنولوژی و نیازهای در حال تغییر مشتریان شدت پیدا می کند. در چنین شرایطی رویکرد چابکی مطرح می شود. با وجود آنکه ضرورت و اهمیت چابکی زنجیره تأمین با توجه به لزوم سرعت عمل، پاسخگویی به مشتریان، تغییرات روز افزون بازار و نیازهای مصرف کنندگان و ... در بسیاری از صنایع، چه از نظر علمی و چه از بعد تجربی، بر کسی پوشیده نیست، شرکت های تولید کننده قطعات خودرو توجه چندانی به این مسایل و ترسیم و توسعه زنجیره تأمین خود ندارند. روشن است دارا بودن زنجیره تأمین چابک، منعطف و پاسخگو در شرکت های تولید کننده قطعات خودرو می تواند بخش مهمی از مشکلاتی را که سازمان ها را امروزه تهدید می کند، حل نماید. لذا هدف اصلی این پژوهش این است که شرکت های تولید کننده قطعات خودرو چگونه می توانند به چابکی در زنجیره تأمین خود برسند. هدف اصلی این پژوهش ارائه مدلی برای چابکی زنجیره‌ تأمین در شرکت‌های تولید کننده قطعات خودرو است.

روش تحقیق: پژوهش حاضر از نظر نوع، یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است و از نظر هدف، توسعه‌ای- کاربردی است. برای انجام این پژوهش پس از بررسی ادبیات پژوهش با استفاده از معیارها و شاخص های شناسایی شده از ادبیات موضوع با استفاده از نظر خبرگان ابعاد و شاخص های نهایی چابکی زنجیره تأمین شناسایی شده سپس از روش مدلسازی ساختاری تفسیری برای تعیین و تأیید روابط معیارها و شاخص ها و ارائه مدل چابکی زنجیره تأمین شرکت های تولید کننده قطعات خودرو استفاده شده است.

یافته ها: در نتیجه‌ بررسی ادبیات پژوهش و همچنین تکنیک دلفی، 6 معیار (شایستگی، سرعت، پاسخگویی، انعطاف پذیری، بازار و فناوری اطلاعات) و همچنین 22 شاخص برای چابکی زنجیره‌ تأمین شرکت‌های تولید کننده قطعات خودرو شناسایی شدند. سپس نتایج به دست آمده با استفاده از تکنیک مدلسازی تفسیری ساختاری، تجزیه و تحلیل و در نهایت ارتباط و توالی معیارها و شاخص ها به دست آمد. اطلاعات به دست آمده نشان داد که معیارهای شایستگی و فناوری اطلاعات و شاخص های روابط مبتنی بر اعتماد و کیفیت محصول به عنوان زیربنای نقش اصلی را دارند که معیار بازار و شاخص رضایت مشتری به عنوان سرآمد چابکی زنجیره تامین شناخته شده اند. این مدل به مدیران زنجیره تأمین در برنامه ریزی استراتژیک کمک می کند تا بتوانند چابکی زنجیره تأمین را بهبود ببخشند و بدانند برای رسیدن به چابکی در زنجیره تأمین خود باید بر روی کدام معیارها و شاخص ها سرمایه گذاری کرده و آن ها را تقویت کنند